Nếu quan sát chúng liên tục trên bầu trời về đêm, bạn sẽ thấy vị trí của chúng thay đổi một cách từ từ, vì khi quay quanh Mặt Trời, chúng dịch chuyển từ phía Tây sang phía Đông trên nền trời có các ngôi sao đứng yên ở rất xa.
Tuy nhiên, có đôi khi, một vài hành tinh đó nhìn như thể di chuyển theo hướng ngược lại, tức là từ Đông sang Tây trong khoảng thời gian vài tuần, sau đó lại trở lại hướng đi bình thường. Chuyển động này được gọi là “chuyển động nghịch”. Chuyển động nghịch là gì và chính xác thì điều gì đã xảy ra vào những thời gian đó?
Chuyển động nghịch thật ra chỉ là ảo ảnh. Trái Đất quay quanh Mặt Trời nhanh hơn các hành tinh khác ở xa Mặt Trời hơn, và khi Trái Đất đi qua một trong những hành tinh này thì hành tinh đó trông như đang di chuyển ngược. Thực tế là hành tinh đó vẫn dịch chuyển bình thường, nhưng do thần kinh thị giác của chúng ta tiếp nhận hình ảnh khác đi mà thôi.
Cứ 2 năm một lần, sao Hỏa trông như đi ngược lại trên bầu trời trong 1, 2 tháng. Trong năm 2018 này, chuyển động nghịch của sao Hỏa bắt đầu vào ngày 28/6 và theo hướng Tây sang Đông trên bầu trời mà chúng ta nhìn thấy. Hiện tượng này chấm dứt vào ngày 28/8 và sao Hỏa trở lại hướng đi bình thường. Thực ra thì trong hai tháng này, sao Hỏa không hề có gì bất thường mà chính là Trái Đất.
Trái Đất quay 1 vòng quanh Mặt Trời mất 365 ngày, còn sao Hỏa cần 687 ngày Trái Đất để quay 1 vòng như thế. Cả hai hành tinh đều chuyển động, nhưng sao Hỏa phải đi quãng đường dài hơn mới hết 1 vòng. Cứ 26 tháng 1 lần, Trái Đất lại gặp sao Hỏa và vượt qua sao Hỏa, và khi đi qua, chúng ta có ảo ảnh là sao Hỏa đang lùi lại ngược với chúng ta, còn thực tế là chúng ta đang tiến lên trước sao Hỏa.
Sau 2 tháng ở tình trạng đó, thị giác của chúng ta trở lại ghi nhận chuyển động bình thường và chúng ta nhìn thấy sao Hỏa tiếp tục tiến về phía trước.
ST