A. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả: Thép Mới (1925 - 1991)
2. Văn bản: Văn bản là lời thuyết minh cho bộ phim "Cây tre Việt Nam" của nhà điện ảnh người Ba Lan, bộ phim ca ngợi cuộc kháng chiến chống quân Pháp của dân tộc ta
a) Đọc và chú thích:
b) Thể loại: bút kí
c) phương pháp biểu đạt: miêu tả + biểu cảm
d) bố cục: 4 phần
B. Phân tích:
1. Giới thiệu chung về cây tre:
- là người bạn thân của nông dân Việt Nam, là bạn thân của nhân dân Việt Nam
=> Nghệ thuật nhân hóa, so sánh kết hợp với điệp từ miêu tả sự gần gũi, gắn bó, thân thiết giữa tre với người
2. Vẻ đẹp của cây tre:
- tre có rất nhiều loại khác nhau
- dáng tre mộc mạc
- màu tre tươi nhũn nhặn
- phẩm chất: cứng cáp, dẻo dai, vững chắc, thanh cao, giản dị, chí khí hơn người
=> Nghệ thuật nhân hóa, so sánh kết hợp với những tính từ để gợi tả vẻ đẹp, phẩm chất của cây tre
=> Tre là biểu tượng cho vẻ đẹp của làng quê Việt Nam, cho sức sống của con người Việt Nam
3. Tre gắn bó với đời sống của con người Việt Nam:
a) Trong đời sống hàng ngày:
- bóng tre trùm lên âu yếm làng bản, xóm thôn
- dưới bóng tre xanh là nền văn hóa lâu đời
- tre giúp con người trong lao động
- tre còn gắn bó với con người trong mọi lứa tuổi, trẻ em chơi chuyền, nam nữ thanh niên tâm tình dưới bóng tre, các cụ già hút thuốc bằng điếu tre
- tre gắn bó với con người từ lúc nằm nôi đến lúc nhắm mắt xuôi tay
=> Nghệ thuật nhân hóa để nói lên sự gắn bó, thủy chung của tre với con người
b) Trong kháng chiến chống Pháp:
- tre là đồng chí chiến đấu của ta
- tre vì ta mà cùng ta đánh giặc
- tre là tất cả, tre là vũ khí
- tre chống lại sắt thép của quân thù, tre xung phong vào xe tăng, đại bác
- tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín
- tre hi sinh vì quê hương, đất nước
=> Nghệ thuật nhân hóa, kết hợp với điệp từ, qua đó tác giả đã ca ngợi những phẩm chất thẳng thắn, bất khuất, anh hùng dũng cảm, gắn bó với dân tộc Việt Nam đồng thời còn ca ngợi sức mạnh của tre trong thời kì kháng chiến chống Pháp của dân tộc Việt Nam