Question

Dàn ý phân tích Tấm Cám

Answer 1

1. MỞ BÀI:

- Giới thiệu truyện cổ tích Tấm Cám:

Thế gian dạy có nhớ không?

Chả chung máu mủ nên lòng không thương

Câu nói ấy quả là không sai để nói về mối quan hệ giữa mẹ ghẻ và con chồng. Các xung đột về nó dường như là không thể xóa bỏ và được coi là một bức tường vô hình ngăn cản tình cảm giữa con người với con người. Nhưng tiêu biểu trong câu chuyện Tấm cám, xung đột gay gắt không những là cuộc xung đột giữa mẹ ghẻ và Tấm mà cao trào  còn là cuộc đối đầu giữa Tấm và Cám – mối quan hệ này làm nên một câu chuyện Tấm cám khiến cho người đọc phải ngẫm nghĩ về những cái thiện và cái ác trong đó.

2. THÂN BÀI:

2.1. Suy nghĩ về bài học thiện – ác từ truyện:

- Cái thiện là những cái hiền lành, tốt đẹp ở trên cuộc sống này hay là sự đánh giá đạo đức phù hợp với xã hội, lịch sử và giai cấp. Cô Tấm là đại diện cho cái thiện ấy mà biểu hiện của nó được thể hiện qua những phẩm chất cũng như cuộc đời của cô.

2.2. Giới thiệu nhân vật Tấm và Cám:

- Tấm: mất cha, sống với dì ghẻ và em cùng cha khác mẹ tên Cám.

→ Cuộc đời của Tấm lâm vào bao khó khăn nghiệt ngã khi luôn bị dì ghẻ bắt làm đổ mồ hôi, sôi nước mắt mà không vừa lòng.

- Cám: con dì ghẻ, được mẹ nuông chiều, được ăn trắng mặc trơn.

→ Cuộc đời ngược lại hoàn toàn với Tấm, luôn được ăn sung mặc sướng, không phải làm gì.

2.3. Lúc đi bắt tép:

- Dì ghẻ mang ra hai cái giỏ đưa cho hai chị em đi bắt tôm bắt tép, và ra điều kiện rằng: Hễ đứa nào bắt được đầy giỏ thì thưởng cho một cái yếm đỏ.

- Tấm đã quen với việc mò tôm bất tép, chỉ một buổi thôi, Tấm đã bắt được một giỏ đầy.

- Cám "vì khao khát có riêng mình manh yếm / Để được đi xem hội một lần" mới bảo Tấm rằng: Chị Tấm ơi, chị Tấm! Đầu chị lấm, chị hụp cho sâu, kẻo về dì mắng.

→ Câu nói tưởng chừng như thật lòng của Cám lại đầy nhưng toan tính, mưu đồ.

- Lên bờ, Tấm thấy giỏ trống không, cô đã đoán ra được sự việc và ngồi khóc.

→ Cô khóc cho chính bản thân mình, sao lại phải chịu những tình cảnh trớ trêu như vậy.

2.4. Mẹ con Cám giết cá bống của Tấm:

- Khi đang ngồi khóc ở đồng, Bụt hiện ra và cho Tấm con cá bống, Bụt dặn Tấm mang con cá Bống còn sót lại về nuôi và mỗi khi ăn cơm lại gọi:

Bống bống, bang bang,

Lên ăn cơm vàng cơm bạc nhà ta,

Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người

- Tấm luôn có cá Bống làm bạn, cũng như Bống là nơi noi nương tựa tình cảm duy nhất của Tấm.

- Mẹ con nhà Cám lập mưu hại bống; bà ta bèn sai con gái ra rình rồi nhân lúc Tấm phải đi chăn trâu thì giết Bống.

- Tấm trở về nhà, cô vẫn mang cơm như đều đặn ra cho Bống ăn, nhưng cô gọi mãi, gọi mãi mà không thấy Bống đâu, chỉ có một cục máu đỏ nổi lên.

→ Cô khóc không chỉ bởi thương Bống mà cô còn thương cho chính thân phận hẩm hiu của mình.

→ Tính cách độc ác ngày được gia tăng trong con người của hai mẹ con nhà Cám.

2.5. Dì ghẻ trộn thóc với gạo ép Tấm không đi trẩy hội:

- Thời gian trôi qua, kinh đô mở hội. Được tin, vì không muốn Tấm cùng đi mà mụ dì ghẻ đã trộn hai đấu thóc và gạo vào nhau, bảo Tấm lựa hai loại để riêng ra rồi hãy đi. 1 lần nữa, Bụt lại giúp Tấm hai câu thần chú gọi chim sẻ:

Rặt rặt xuống nhặt cho tao. Ăn mất hạt nào, thì tao đánh chết.

→ Tấm lại cảm thấy tuyệt vọng khi bản thân mình không thể đấu tranh để có thể đi tham gia lễ hội – trong khi đó là quyền hạnh phúc của mỗi con người.

2.6. Đi trẩy hội và gặp hoàng tử:

- Trên đường đến kinh thành, chiếc hài bị rơi của Tấm như vật tạo lên mối nhân duyên cho Tấm với nhà vua khi ngài nhặt được.

2.7. Bị mẹ con dì ghẻ hãm hại tới chết:

- Dù đã là Hoàng hậu, sống sung sướng trong hoàng cung nhưng Tấm vẫn không quên ngày giỗ cha.

- Mụ dì ghẻ đã sai nàng trèo cây cau để lấy một buồng cũng giỗ bố và cũng chính là cái cớ để hãm hại.

→ Sự tin cậy của Tấm chính là điểm yếu hại chết nàng.

- Mẹ Cám đưa Cám vào cung để thay thế, nhà vua cũng chấp thuận nhưng bằng mặt mà không bằng lòng.

Comments

2.8. Sự hồi sinh của Tấm:
- Tấm chết oan và biến thành "Con chim vàng ảnh vàng anh. Chui vào tay áo... " vợ anh đấy mà".
- Cám giặt áo cho vua, chim hót,  nhưng lại là phát ra tiếng nói vang vọng bên Cám:” Phơi áo chồng tao, phơi lao phơi sào, chớ phơi bờ rào, rách áo chồng tao”.
- Mụ dì ghẻ và Cám lén chặt cây làm khung cửi. Cứ mỗi lần ngồi dệt và Cám nghe lời đe dọa:
Cót ca cót két,
Lấy tranh chồng chị,
Chị khoét mắt ra
→ Cám đã sai người đốt khung cửi rồi đổ tro bên đường, cách xa nơi hoàng cung để không bao giờ có thể rấy lên sự lo sợ trong lòng.
- Từ đống tro mọc lên một cây thị chỉ đậu được một quả khi đến mùa, hương thơm ngát tỏa ra khắp nơi.
- Một thời gian sau, bà lão thấy lạ bèn rình xem. Khi thấy cô gái xinh đẹp thì bà ôm choàng lấy, rồi xé vụn võ thị Từ đó Tấm ở với bà hàng nước, hai người thương yêu nhau như hai mẹ con.
2.9. Gặp lại vua:
- Nhân một chuyến vi hành, thấy quán nước sạch sẽ và tươm tất nên nhà vua ghé vào. Bà lão mang cau trầu và nước dáng vua. Thấy miếng trầu têm cánh phượng, vua nhớ tới miếng trầu Tấm têm dâng vua ngày trước, bèn hỏi bà lão. Nhờ vậy mà Tấm và vua đoàn tụ.
2.10. Đánh giá nội dung, nghệ thuật:
Yếu tố kì ảo hay lực lượng thần kì là những yếu tố siêu nhiên, sản phẩm do trí tưởng tượng của con ngựời sáng tạo nên nhằm phản ánh mơ ước về hạnh phúc cũng là cách thể hiện tinh thần lạc quan, yêu đời, hi vọng ở tương lai và tin vào công lý của nhân dân lao động.
3. KẾT BÀI
Câu chuyện khép lại khiến cho nhiều người đọc phải suy ngẫm, không phải chỉ về sự đau khổ đến tận cùng của Tấm mà trên hết Tấm là người đại diện cho cái thiện và mẹ con Cám đại diện cho cái ác. Cái thiện luôn luôn chiến thắng cái ác. Trong toàn bộ diễn biến của câu chuyện, mặc dù Tấm không oán trách gì mẹ con Cám nhưng cuối cùng, mẹ con Cám vẫn phải trả giá cho những hành động của mình đã gây ra. Hình tượng của Tấm chính là sản phẩm của trí tưởng tượng của nhân dân để thực hiện chức năng điều hoà xung đột xã hội trong mơ ước. Đồng thời cũng biểu trưng cho sự đấu tranh gay gắt giữa bất công, mâu thuẫn trong nội tại mỗi con người, nhưng qua cuộc đấu tranh ấy, hình tượng nhân vật co Tấm lại được sáng lên với những bài học vô cùng sâu sắc, thể hiện một quy luật nhân qua đó là “gieo gió thì gặt bão”.

Answer 2

I. Mở bài

- Giới thiệu khái quát về thể loại truyện cổ tích và đặc trưng của cổ tích thần kì.

- Giới thiệu khái quát về giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện cổ tích Tấm Cám: Tấm Cám thuộc truyện cổ tích thần kì. Truyện kể về thân phận, con đường đi đến, đấu tranh và giữ gìn hạnh phúc của tấm, qua đó thể hiện niềm tin của nhân dân về chiến thắng của cái thiện với cái ác và ước mơ về công lí xã hội.

II. Thân bài

1. Thân phận và con đường đi đến hạnh phúc của Tấm

    a) Thân phận của Tấm

- Số phận của Tấm:

    + Mẹ chết khi còn nhỏ tuổi

    + Cha chết, Tấm ở với dì ghẻ - là mẹ đẻ của Cám

    + Tấm vất vả làm việc suốt ngày đêm

        → Hoàn cảnh đáng thương, côi cút, cô đơn. Đồng thời, cô cũng là cô gái hiền dịu và khát khao được vui chơi, hạnh phúc.

- Bản chất của mẫu thuẫn giữa Tấm và mẹ con Cám

    + Mâu thuẫn gia đình: mâu thuẫn giữa Tấm và Cám, mâu thuẫn giữa Tấm và dì ghẻ

        → Trong hai mâu thuẫn trên, mâu thuẫn giữa Tấm và Cám là mâu thuẫn xuyên suốt toàn truyện, liên tục và ngày càng quyết liệt. Còn mâu thuẫn giữa Tấm và dì ghẻ đóng vai trò phụ trợ, bổ sung.

    + Mâu thuẫn xã hội: Tấm là hiện thân của cái thiện, hiền lành, lương thiện. Còn mẹ con Cám là hiện thân của cái ác, cái xấu. Do đó, mâu thuẫn giữa Tấm với mẹ con Cám xét đến cùng là mâu thuẫn giữa cái thiện với cái ác.

    b) Con đường đến với hạnh phúc của Tấm

- Đi bắt tép: Tấm chăm chỉ xúc đầy giỏ, Cám lừa Tấm trút hết giỏ cá và nhận phần thưởng. Tấm khóc, Bụt hiện lên và cho Tấm cá bống.

- Mẹ con Cám gạt Tấm đi chăn trâu ở đồng xa, giết cá bống để ăn thịt. Tấm khóc. Bụt hiện lên bảo Tấm cho xương cá đựng vào bốn chiếc lọ chôn ở bốn chân giường.

- Đi trẩy hội, Dì ghẻ trộn thóc lẫn gạo, bắt Tấm nhặt không cho đi trẩy hội. Tấm khóc. Bụt hiện lên, sai một đàn chhim sẻ xuống nhặt giúp

- Tấm không có quần áo đẹp mặc đi hội. Tấm tủi thân khóc. Bụt hiện lên cho Tấm quần áo, khăn, giày, xe ngựa. Tấm đến gặp vua, đánh rơi chiếc hài và may mắn trở thành hoàng hậu.

        → Mâu thuẫn chủ yếu xoay quanh hơn thua về vật chất và tinh thần. Tấm bị mẹ con Cám cướp đoạt trắng trợn công sức lao động, phần thưởng, niềm vui tinh thần. Tấm luôn thụ động, không tự giải quyết được mâu thuẫn mà phải nhờ vào Bụt.

        ⇒ Tấm nhờ chăm chỉ, lương thiện mà được Bụt giúp đỡ, từ cô gái mồ côi nghèo trở thành hoàng hậu. Con đường tìm đến hạnh phúc của Tấm dù có nhiều khó khăn, trắc trở nhưng cuối cùng, Tấm đã tìm được hạnh phúc cho bản thân mình. Đó cũng là con đường đến với hạnh phúc của các nhân vật lương thiện trong truyện cổ tích Việt Nam nói chung, truyện cổ tích thế giới nói riêng.

2. Con đường đấu tranh giành lấy hạnh phúc của Tấm

- Ngày giỗ bố, Tấm về nhà trèo lên cây cau, gì ghẻ chặt gốc cây, Tấm chết hóa thành chim vàng anh. Cám được đưa vào cung thay Tấm.

- Chim vàng anh bay vào cung, báo hiệu sự có mặt của mình bằng lời cảnh cáo đanh thép: “Giặt áo chồng tao/ thì giặt cho sạch/ phơi áo chồng tao/ phơi lao phơi sào/ chớ phơi bờ rào/ rách áo chồng tao”, hai mẹ con Cám bắt chim vàng anh, ăn thịt.

- Tấm tiếp tục hóa thân vào cây xoan đào và tuyên chiến trực tiếp với hai mẹ con Cám: “Kẽo cà kẽo kẹt/ lấy tranh chồng chị/ chị khoét mắt ra”. Hai mẹ con Cám đốt khung cửi.

- Từ đống tro tàn, Tấm tiếp tục hóa thân vào quả thị, Tấm trở lại với cuộc đời.

- Tấm hóa thành quả thị, ngày ngày chui ra quét dọn, nấu cơm cho bà hàng nước, sau đó gặp lại nhà vua và trở về làm hoàng hậu. Mẹ con Cám ngỡ ngàng và chết một cách thảm khốc

        → Mâu thuẫn xung đột ngày càng quyết liệt, dữ dội. Tấm luôn trong thế chủ động, đấu tranh mạnh mẽ, quyết liệt. Tấm không còn khóc, không còn Bụt giúp đỡ, những lần hóa thân của Tấm cho thấy sự chiến đấu không khoan nhượng, sức sống mãnh liệt không thể tiêu diệt của cái thiện.

        ⇒ Tấm từ một cô gái nhu mì, thụ động ngày càng trở nên chủ động đấu tranh để giữ hạnh phúc của mình. Sự chiến thắng của Tấm là sự chiến thắng của cái thiện đối với cái ác.

3. Hành động trả thù của Tấm

- Tấm trở về cung, trở lại làm hoàng hậu, ngày càng trở nên xinh đẹp

- Cám muốn xinh đẹp như chị, Tấm chỉ cách cho Cám, bảo Cám xuống hố sâu rồi dội nước sôi vào hố. Mụ gì ghẻ thấy vậy cũng lăn đùng ra chết.

        ⇒ Hành động trả thù của Tấm là đích đáng, phù hợp với quá trình đấu tranh của Tấm, vì mẹ con cám đã nhiều lần hại Tấm hòng tiêu diệt Tấm đến cùng, không cho Tấm con đường sống.Tấm phải trả thù thì mới có thể tồn tại. Mặt khác, hành động trả thù của Tấm phù hợp với quan niệm của nhân dân về sự chiến thắng cuối cùng của cái thiaanjv ới cái ác bởi mâu thuẫn của Tấm và mẹ con Cám không còn là mâu thuẫn gia đình mà là mâu thuẫn xã hội, là mâu thuẫn giữa thiện và ác, giữ người bóc lột và người bị bóc lột. Tấm trả thù là để đòi lại quyền sống , quyền làm người.

4. Nghệ thuật

- Cốt truyện li kì, hấp dẫn với những mâu thuẫn, xung đột ngày càng quyết liệt.

- Xây dựng nhân vật theo hai tuyến đối lập.

- Sử dụng các yếu tố, chi tiết tưởng tượng kì ảo

III. Kết bài

- Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện cổ tích Tấm Cám

- Mở rộng vấn đề: Tấm Cám nằm trang kiểu chuyện dân gian quen thuộc, phổ biến ở nhiều dân tộc khác nhau trên thế giới, song Tấm Cám là câu chuyện đậm chất Việt Nam.