- Cổ tích là một thể loại văn học được dân gian sáng tác, thuộc loại hình tự sự, có yếu tố hư cấu.
- Qua những số phận khác nhau của nhân vât, truyện truyền đạt kinh nghiệm sống, quan niệm đạo đức, lí tưởng và mơ ước của nhân dân lao động về một xã hội công bằng, dân chủ, hạnh phúc. Nhân vật lí tưởng thường bao giờ cũng là người tài năng và có nhân cách vượt trội nhưng là những con người nhỏ bé, số phận bất hạnh. Nhân vật lí tưởng thường được các thế lực thần kì thử thách về đạo đức và tài năng.
- Bắt đầu câu chuyện thường có câu mở màn "Ngày xửa ngày xưa".
- Truyện cổ tích thường mang tinh thần lạc quan, có hậu, trong đó kết thúc truyện bao giờ cái thiện cũng chiến thắng hoặc được tôn vinh, cái ác bị bài trừ hoặc bị chế giễu.
- Vì là một thể loại truyền miệng nên truyện cổ tích thường có nhiều dị bản.