Đề cương lịch sử 7

Question

Tình hình chính trị, quân sự, luật pháp, xã hội, văn hóa giáo dục thời Lê Sơ so với thời Lý-Trần.

Answer 1

Thời lê sơ:

1.Chính trị: Tổ chức bộ máy chính quyền thời Lê sơ.

   -Lê Lợi  lên  ngôi  Hòang đế khôi phục lại nước Đại Việt .

   -Vua nắm mọi quyền hành , giúp vua có 6 bộ (là Lại, Hộ, lễ, Binh, Hình, Công  ), đứng đầu mỗi bộ có quan Thượng thư , bên cạnh bộ có Hàn Lâm Viện (công văn)  ,Quốc sử viện ( biên  soạn lịch sử ),Ngự sử đài ( kiểm tra ).

   -Vua  Lê Thánh Tông bỏ chức tướng quốc ,đại tổng quản ,hành khiển ; trực tiếp làm tổng chỉ huy quân đội , cấm các quan lập quân đội riêng .

   -Vua Lê Thánh Tông chia cả nước ra làm 13 đạo thừa tuyên  do 3 ty cai quản là Đô ty ( quân sự ), Hiến ty (xử án ), Thừa ty ( hành chánh ); dưới có  phủ , huyện, châu ( miền núi ), xã .

2. Quân đội: Tổ chức quân đội thời Lê sơ  

   -Quân đội thời Lê sơ được tổ chức theo chế độ “ngụ binh ư nông “.

   -Có 2 bộ phận chính là: quân ở triều đình và quân ở địa phương .

   -Bao gồm bộ binh , thủy binh, tượng binh , kỵ binh ; vũ khí có dao, kiếm, giáo , mác , cung , tên ,hỏa đồng, hỏa pháo.

   -Quân đội thời Lê  có điểm khác với thời Trần  là không có quân đội của các vương hầu, quý tộc. Vua  trực tiếp nắm quyền chỉ huy quân đội

   -Tổ chức giống thời  Lý , Trần theo chế độ “Ngụ binh ư nông “; khác  là không có quân đội của vương hầu, quý tộc , vua trực tiếp chỉ huy quân đội .

3.Luật pháp :

   -Vua Lê Thánh Tông  cho soạn bộ luật Hồng Đức ( Quốc  triều hình luật) : bảo vệ vua, hòang tộc , quan lại, giai cấp thống trị ….bảo vệ chủ quyền quốc gia

   - Có điểm tiến bộ  bảo vệ quyền lợi của phụ nữ và phát triển kinh tế .

4.Xã hội:

Thời Lê sơ có 2 giai cấp chính là :

   + Phong kiến  gồm vua, quan , địa chủ .

   + Giai cấp nông dân chiếm đại đa số  có rất ít hoặc không có ruông đất .

   + Các tầng lớp khác như thương nhân ,thợ  thủ công , nô tì …, nhà nước hạn chế nuôi nô tì , nên nô tì trong xã hội giảm dần và bị xóa bỏ .

5.Văn hóa

a. Văn học : có nội dung yêu  nước, thể hiên niềm tự hào dân  tộc, khí phách anh hùng

  *Văn  thơ chữ Hán:

       +Nguyễn Trãi có Quân  Trung Từ Mệnh Tập ;  Bình Ngô Đại Cáo

       +Lê Thánh Tông với  Quỳnh Uyển cửu ca.

  *Văn thơ chữ Nôm :

                   + Quốc Âm thi tập của Nguyễn Trãi .

                   + Hồng Đức Quốc Am thi tập của Lê Thánh Tông .