Hằng số phân li axit (Ka) là một hằng số trong hóa học định nghĩa khả năng phân li của nước thành ion hydroxyl (OH-) và ion hydrogen (H+) trong môi trường nước. Hằng số phân li axit được biểu thị bằng công thức Kw = [H+][OH-], trong đó [H+] là nồng độ ion hydrogen (H+) và [OH-] là nồng độ ion hydroxyl (OH-).
Thí dụ: Trong môi trường nước, hằng số phân li axit Kw có giá trị xấp xỉ 1 * 10^-14 ở nhiệt độ phòng. Điều này có nghĩa là trong một lít nước ở nhiệt độ phòng, sự nhân tử của nồng độ [H+] và [OH-] sẽ luôn bằng 1 * 10^-14.
Hằng số phân li bazơ (Kb) là một hằng số tương tự, nhưng thể hiện khả năng phân li của một bazơ trong nước để tạo thành ion hydroxyl (OH-) và ion bazơ (B+). Hằng số phân li bazơ được biểu thị bằng công thức Kb = [B+][OH-], trong đó [B+] là nồng độ ion bazơ (B+) và [OH-] là nồng độ ion hydroxyl (OH-).
Thí dụ: Ammoniac (NH3) là một bazơ yếu. Khi ammoniac phân li trong nước, nó tạo thành ion ammonium (NH4+) và ion hydroxyl (OH-). Hằng số phân li bazơ cho phản ứng này có giá trị xấp xỉ 1.8 * 10^-5.
Hai hằng số này đóng vai trò quan trọng trong phản ứng axit-bazơ và cân bằng ion trong nước.