I. MỞ BÀI
“Chỉ riêng điều được sống cùng nhau
Niềm sung sướng với em là lớn nhất
Trái tim nhỏ nằm trong lồng ngực
Giây phút nào tim chẳng đập vì anh”
Vậy mới thấy, trái tim trẻ trong ta không bao giờ thôi đập những nhịp thổn thức vì tình yêu: lúc dâng lên mãnh liệt, lúc lắng xuống dịu dàng nhưng vẫn âm thầm chảy mãi như những con sóng miệt mài đi tìm lí lẽ của trái tim trước biển đời mênh mông. Và khi những lời thơ của Xuân Quỳnh chợt ngân lên bằng tất cả sự tinh tế, nhạy cảm, "Sóng" làm ta có cảm giác như trong đó là một phần tâm sự tình yêu của chính mình. Nhắc đến Xuân Quỳnh là nhắc đến ngòi bút tình yêu chấm mực từ những ngày kháng chiến chống Mỹ, một nhà thơ trẻ nhưngbiết bộc bạch một cách chân thành về thứ tình yêu vừa dịu dàng vừa phức tạp, từ rạo rực đến xôn xao, từ khát khao đến khắc khoải. Để minh chứng cho điều đó thì không gì hợp lí hơn là bản thơ tình “Sóng” in tập “Hoa dọc chiến hào”, xuất bản năm 1968. Hãy đến với thế giới nội tâm của Xuân Quỳnh bằng nhạc điệu, bởi lẽ khúc tình ca ấy là âm điệu của một cõi lòng bị sóng khuấy động, đang rung lên đồng điệu đồng nhịp với sóng biển. Cả bài thơ là những con sóng tâm tình xôn xao trong lòng người con gái đang yêu khi đứng trước biển ngắm nhìn những con sóng vô hồi, bất tận…
II. THÂN BÀI
1. “Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể”
- Các tính từ gợi cảm: “dữ dội –dịu êm”, “ồn ào –lặng lẽ”: bộc lộ nỗi lòng mình bằng những trạng thái tình cảm khác nhau thông qua những con sóng.
→ Trạng thái đối cực của sóng cũng là những trạng thái đối cực của tình yêu, có khi rất bình yên, nhưng cũng có những ngày bão tố.
→ Trạng thái đối cực của trái tim người phụ nữ khi yêu, một người phụ nữ khao khát tình yêu.
- Cặp hiện tượng “sông” và “sóng” với những thủ pháp nhân hóa.
- “sông”: ẩn dụ chỉ người con gái luôn băn khoăn, trăn trở về chính mình
- “sóng”: ẩn dụ về khao khát tình yêu.
- “Sóng tìm ra tận bể”: ẩn dụ về ước mong của người con gái muốn hòa nhập vào tình yêu lớn của con người và cuộc đời.
→ Một trong những nét hiện đại trong thơ Xuân Quỳnh, cũng là góc nhìn, một quan niệm mới mẻ về người phụ nữ hiện đại, dám đấu tranh vì tình yêu, vượt qua những thứ lễ giáo phong kiến để đến với hạnh phúc đích thực của cuộc đời mình.
2. “Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
- “ôi”: thán từ được sử dụng để bộc lộ mạnh mẽ trạng thái cảm xúc đang trào lên trong lòng.
- “ngày xưa – ngày sau”: cặp từ đối khiến cho người đọc cảm nhận được rằng dẫu trải qua hàng ngàn hàng vạn năm, tình yêu vẫn trường tồn bất di bất dịch.
- từ láy “bồi hồi”: chỉ cảm xúc nói lên tâm trạng khó tả: vừa là niềm hạnh phúc, có khi lại là sự trăn trở, day dứt.
- “Trẻ”: sự trẻ trung, là tuổi trẻ, hay còn bao hàm sự sôi nổi, nồng nàn trong tình yêu.
- “ngực trẻ” mới đủ chỗ chứa đựng khát vọng tình yêu, mới thể hiện hết những cung bậc cảm xúc khi yêu ở nốt nhạc nồng nàn, tha thiết nhất.
- Liên hệ đến thơ Xuân Diệu: “Hãy để trẻ con nói cái ngon của kẹo/ Hãy để tuổi trẻ nói hộ tình yêu”.
3. “Trước muôn trùng sóng bể
Em nghĩ về anh, em
Em nghĩ về biển lớn
Từ nơi nào sóng lên?”
- “Em nghĩ về…”: điệp cấu trúc + câu hỏi tu từ “từ nơi nào sóng lên”: khắc họa sự băn khoăn với tình yêu của nhân vật “em”, chứng tỏ tình yêu giữ vị trí quan trọng, gợi nhiều suy tư tình cảm trong lòng người con gái.
4. “Sóng bắt đầu từ gió
Gió bắt đầu từ đâu
Em cũng không biết nữa
Khi nào ta yêu nhau”
- “Sóng bắt đầu từ gió”, một hiện tượng tự nhiên không thể phủ định được thế nhưng “gió bắt đầu từ đâu?”. Lúc này thì khó mà trả lời được.
- Những câu hỏi tu từ liên tục hiện ra biểu hiện ý muốn hỏi: Em yêu anh từ đâu? Khi nào? Từ cái gì? Ánh mắt, nụ cười hay giọng nói? Nhưng tất cả những điều đó “Em cũng không biết nữa”.
pektri3 
minhnhatienthanh816 
hoang20031968636 
