Chủ đề của truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long là về tình cảm gia đình và sự hy sinh của một người cha để nuôi dạy con cái. Trong truyện, nhân vật chính là một người đàn ông đã già và đang sống trong cảnh nghèo khó. Anh ta đã hy sinh bản thân để đi làm ở Sa Pa, một vùng đất xa xôi và khó khăn, để kiếm tiền nuôi dạy con cái.
Tuy nhiên, sự hy sinh của anh ta không được đền đáp bởi con trai của mình, người đã quên đi tình cảm gia đình và chỉ biết suốt ngày đi chơi và tiêu tiền. Cuối cùng, khi người cha qua đời, con trai mới nhận ra giá trị của tình cảm gia đình và hối hận vì đã không biết trân trọng những gì mà người cha đã làm cho mình.
Với thông điệp về tình cảm gia đình và sự hy sinh, truyện ngắn "Lặng lẽ Sa Pa" đã gửi gắm cho độc giả một bài học quý giá về tình yêu thương và sự quan tâm đến những người thân trong cuộc sống.