BÀI 1
1. Mở Bài
- Giới thiệu về nghệ thuật chân chính - nghệ thuật vị nhân sinh
- Giới thiệu về tác giả Nguyên Hồng và dẫn dắt vào lời nhận định
2. Thân Bài
*Hoàn cảnh nhân vật chú bé Hồng
- Một đứa trẻ bất hạnh, mồ côi cha, dòng đời xô đẩy bắt buộc mẹ chú phải đi tha hương cầu thực nơi xứ người
- Sống với một bà cô cay nghiệt, nhỏ nhen, ích kỉ, giả dối, độc ác
=> Hoàn cảnh đáng thương, thiệt thòi.
*Chú bé Hồng khi nghe những lời miệt thị cay độc của bà cô
- Đoạn đối thoại giữa chú bé và bà cô thâm độc: Chú bé Hồng cố nén, cố gằn lại, sâu bên trong là cái nỗi căm ghét đến tận xương hủ tục, căm ghét cả bà cô thâm độc đang làm tổn thương tình yêu mẹ của chú bé.
- Khóc rất nhiều cho đến nghẹn họng mà "khóc không ra tiếng" khi nghe bà cô kể về mẹ.
=> Bà cô của Hồng đại diện cho cái nhìn thành kiến cổ hủ, cho sự phi nhân đạo của cả một xã hội mà người phụ nữ phải gánh chịu
=> Tình yêu của Hồng với mẹ không gì có thể dẫm đạp lên, không gì có thể dập tắt, nó bất diệt mạnh mẽ hơn tất cả mọi thứ thị phi trên đời này.
*Chú bé Hồng khi ở trong lòng mẹ
- Cảm thấy ngây ngất hạnh phúc, sung sướng khi tìm lại được thứ cảm giác mà bấy lâu nay đã mất đi
- Đắm đuối nhìn ngắm gương mặt mẹ, cảm nhận hơi thở của mẹ
- Muốn bé lại để được ở mãi trong lòng mẹ như thuở còn thơ
- Quên hết những lời buồn tủi, cay độc trước kia
=> Mẹ về và được ở trong lòng mẹ chính là liều thuốc tốt nhất để chữa lành mọi tổn thương trong tâm hồn chú bé tội nghiệp.
*Tình cảm mà Nguyên Hồng đã gửi gắm qua đoạn trích "Trong lòng mẹ"
- Lời của nhân vật cũng xuất phát từ chính tâm hồn tác giả
- Nguyên Hồng nắm bắt và miêu tả tỉ mỉ đến chính xác từng chuyển động tinh tế nhất của nội tâm nhân vật
=> Sức hấp dẫn và lay động lòng người đến kì lạ.
3. Kết Bài
Khẳng định giá trị nhân đạo cao đẹp của đoạn trích "Trong lòng mẹ" và ngòi bút tinh tế chan chứa tình thương của các giả Nguyên Hồng.
BÀI 2
1. Mở Bài
Giới thiệu chung về nhà văn Nam Cao, quan điểm sáng tác của tác giả, đặc biệt là tinh thần nhân đạo trong những tác phẩm của ôn và tác phẩm lão Hạc.
2. Thân Bài
- Sự đồng cảm của tác giả đối với những nhân vật nghèo khổ, khó khăn. Trong đó có lão Hạc
- Sự khám phá của tác giả về cuộc đời và số phận của những con người nghèo khó
- Những vẻ đẹp tâm hồn, tinh thần của những nhân vật trong tác phẩm
- Từ giá trị hiện thực đến giá trị nhân đạo: Lên tiếng tố cáo xã hội phong kiến, gián tiếp đẩy con người đến bước đường cùng.
3. Kết Bài: .......
BÀI 3
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả, tác phẩm và đoạn trích Tức nước vỡ bờ.
2. Thân bài
a. Hoàn cảnh gia đình chị Dậu
- Nghèo “nhất nhì trong hạng cùng đinh”
- Phải nộp sưu thuế nặng nề và nộp luôn cho cả phần người em trai anh Dậu đã mất.
- Phải bán cái Tí - đứa con đầu lòng mới bảy tuổi để có tiền nộp sưu thuế nhưng vẫn không đủ.
→ Hoàn cảnh khó khăn, bần hàn đến tận cùng vì bị giai cấp thống trị áp bức bóc lột.
b. Nhân vật chị Dậu
＊Là người vợ hế mực yêu thương chồng:
- Khi không đủ tiền đóng sưu thuế khiến chồng bị bắt đi đánh thì một mình chạy vạy khắp nơi để kiếm đủ tiền nộp cho chồng.
- Khi chồng bị đánh thì vô cùng đau xót, gào khóc giữa đình làng, lo lắng sợ chồng không tỉnh lại.
- Dịu dàng đỡ chồng dậy để ăn bát cháo cho lại sức.
- Đau khổ bán đứa con gái đầu lòng để có tiền nộp sưu để chồng không bị đánh.
- Khi bọn cai lệ đến nhà bắt chồng đi thì chị năn nỉ, thương xót sợ chồng bị đánh nên xuống nước van xin bọn chúng tha cho chồng.
＊ Hành động của chị Dậu với bọn cai lệ:
- Ban đầu gọi “ông” xưng “cháu”, ra sức van xin, mềm mỏng để mong bọn chúng nhẹ tay với chồng.
- Khi bọn chúng làm tới chị Dậu gằn giọng không cho chúng động vào chồng mình.
- Những uất ức của chị bị đẩy lên đến đỉnh điểm khi bọn cai lệ đánh vào ngực chị. Lúc này, bao nhiêu dồn nén bấy lâu nay của chị bộc phát thành hành động rõ ràng. Chị đứng lên đánh trả tên cai lệ một cách quật cường dù biết hậu quả vô cùng khôn lường.
→ Người phụ nữ dũng cảm, dám đứng lên chống lại áp bức của cường quyền.
3. Kết bài
Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
