Cấu tạo phân tử C2H5-OH
* Nhận xét: Trong phân tử C2H5-OH có 1H liên kết với O hình thành nhóm chức hidroxyl (-OH) và hình thành tính chất hóa học đặc trưng của ancol:
- Phản ứng thế H của nhóm -OH
- Phản ứng thế nhóm -OH
- Phản ứng tách nhóm -OH (tách H2O)
- Phản ứng oxi hóa
1. Phản ứng thế H của nhóm -OH
a. Tính chất chung của ancol
- Thí nghiệm: Cho Na vào ống nghiệm chứa ancol etylic
- Hiện tượng: Sủi bọt khí và khí đó gây nổ khi đưa đến gần ngọn đèn cồn.
- Phương trình hóa học:
2C2H5OH + 2Na → 2C2H5ONa + H2
- Phương trình tổng quát:
R(OH)z + zNa → R(ONa)z + z/2H2
R(ONa)z: Natri ancolat rất dễ bị thủy phân trong nước:
R(ONa)z + zH2O → R(OH)z + zNaOH
* Lưu ý:
- Trong phản ứng của ancol với Na:
mbình Na tăng = mAncol - mH2 = nAncol.(MR + 16z).
mbình Ancol tăng = mNa - mH2 = nAncol.22z.
- Nếu cho dung dịch ancol phản ứng với Na thì ngoài phản ứng của ancol còn có phản ứng của H2O với Na.
- Số nhóm chức Ancol = 2.nH2/ nAncol.
b. Phản ứng với Cu(OH)2
- Thí nghiệm: Cho glixerol vào ống nghiệm chứa Cu(OH)2
- Hiện tượng: Tạo thành dung dịch màu xanh lam.
- Phương trình hóa học:
2C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu + 2H2O
đồng (II) glixerat
* Điều kiện phản ứng:
- Ancol đa chức có 2 nhóm -OH kế tiếp nhau