Trạng ngữ và khởi ngữ đều là các thành phần cú pháp trong câu. Tuy nhiên, chúng có sự khác nhau như sau:
- Định nghĩa:
- Trạng ngữ: Là từ hoặc nhóm từ chỉ tình trạng, hành động, thời gian, cách thức, mức độ, nguyên nhân, kết quả của động từ trong câu.
- Khởi ngữ: Là từ hoặc nhóm từ đứng đầu câu để giới thiệu chủ ngữ hoặc tân ngữ.
- Vị trí trong câu:
- Trạng ngữ: Thường đứng sau động từ hoặc giữa chủ ngữ và động từ.
- Khởi ngữ: Thường đứng ở đầu câu.
- Chức năng trong câu:
- Trạng ngữ: Thể hiện thông tin bổ sung về hành động, tình trạng, thời gian, cách thức, mức độ, nguyên nhân, kết quả của động từ trong câu.
- Khởi ngữ: Giới thiệu chủ ngữ hoặc tân ngữ để xác định ngữ nghĩa của câu.
- Có thể thay thế cho nhau:
- Trong một số trường hợp, trạng ngữ có thể đứng ở vị trí khởi ngữ và ngược lại. Tuy nhiên, sự thay thế này không phải lúc nào cũng đúng và có thể làm thay đổi ý nghĩa của câu.
Ví dụ:
- Trạng ngữ: Anh ta đang đi bộ trên đường.
- Khởi ngữ: Anh ta, người tôi đã gặp hôm qua, đang đi bộ trên đường.
Trong ví dụ trên, "đang đi bộ trên đường" là trạng ngữ, còn "Anh ta, người tôi đã gặp hôm qua" là khởi ngữ.