Đọc tác phẩm văn chương, chúng ta rung động trước những tình cảm, cảm xúc chân thành của tác giả. Một bạn nhỏ sống trong hoàn cảnh gia đình đủ đầy được chăm sóc chu đáo thì khó có thể hiểu được sự thiệt thòi của các bạn khác có hoàn cảnh khó khăn. Câu thơ của Tố Hữu sau đây, bạn nhỏ đây có thể sẽ khóc trước hình ảnh một em bé nhà nghèo:
Đứa chồn chập về ôm ly sữa trắng
Rồi cau mày nhạt lắm em không ăn
Đứa ôm đầu trước cổng đứng treo chân
Chờ mẹ nó mua về cho củ sắn.
Sống có cha mẹ, có thể người ta không cảm nhận được những thiệt thòi của con người khi nhà không có bố nhưng hay đọc những vân thơ của Nguyễn Thị Mai có lẽ bạn sẽ không thể ở trước những hoàn cảnh như thế:
Không có bố không có thì giờ
Bữa ăn sớm muộn chẳng chờ chẳng muộn
Ngày đông gió bắc mưa dầm
Đậy tre mái dột âm thầm mẹ con.
Ngay một bạn học sinh cũng xúc động nghẹn ngào trước cảnh một người chinh phụ trong cuộc chia tay với chồng- tiễn chồng ra trận:
Cùng chông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh trước mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai xầy hơn ai.....
Có thể nói đến với văn chương sẽ gây cho chúng ta những tình cẩm mà ta không có
