Từ góc nhìn so sánh, bối cảnh Việt Nam những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ 20 có nhiều nét tương tự bối cảnh Liên Xô những năm 20 của thế kỷ 20. Trên bối cảnh đó, nhiều đường nét của NEP đã được kế thừa thành công ở Đổi mới của Việt Nam sau đó 65 năm, từ Đại hội lần thứ VI của Đảng (1986).
Và cũng giống như NEP, điểm xuất phát của Đổi mới ở Việt Nam trước hết là đổi mới tư duy trong lĩnh vực kinh tế: Bằng những biện pháp mạnh, đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp và sản xuất hàng tiêu dùng; phát triển thương mại, từng bước thay đổi cơ chế quản lý kinh tế cũ bằng những cơ chế quản lý và thiết chế kinh tế mới phù hợp quy luật của kinh tế thị trường, phát triển nền kinh tế nhiều thành phần, đẩy mạnh xuất khẩu và kinh tế đối ngoại...
3/ Giai đoạn lịch sử từ Đại hội IV (1976) đến hết nhiệm kỳ Đại hội VI của Đảng Cộng sản Việt Nam (1991) ghi nhận Đảng ta đã nhận thức được tình thế và có được giải pháp thuận theo quy luật để vượt qua khủng hoảng, chuyển nền kinh tế vào thế ổn định và phát triển đúng hướng, đạt nhiều thành tựu trong hoàn cảnh khó khăn. Thành công này thuận với ý nguyện của nhân dân và hợp với xu hướng phát triển của thời đại.
Cũng nhìn từ những lần điều chỉnh đường lối, sửa sai, khắc phục những hậu quả do sai lầm để lại, có thể thấy ý nghĩa của thực tiễn, của những bài học thực tiễn, của quan điểm thực tiễn khi vận dụng lý luận để xây dựng đường lối lãnh đạo cách mạng của Đảng. Những đòi hỏi bức bách từ cuộc sống, thể hiện xu thế đổi mới tiến bộ, trong bối cảnh quốc tế mới cũng tạo những khả năng để sàng lọc, kiểm chứng tính đúng đắn của đường lối và cả phương pháp hoạch định đường lối, chính sách của Đảng. Nhìn từ NEP, V.I. Lê-nin để lại một tấm gương mẫu mực về sự nhạy bén và dũng cảm, kiên quyết đổi mới tư duy xuất phát từ thực tiễn. Bài học thực tiễn trong lịch sử xây dựng và điều chỉnh để đường lối cách mạng đúng đắn hơn vẫn cần được xem xét. Nhìn từ NEP có thể thấy rõ điều đó ở Việt Nam.
Vì nhiều nguyên nhân, NEP không kéo dài sau khi V.I. Lê-nin qua đời (1-1924). Những “khúc quanh lịch sử” ở Liên Xô đã không cho phép phát huy những thắng lợi của NEP. Điều này không diễn ra ở Việt Nam. Sự nghiệp Đổi mới ở Việt Nam được khẳng định và đã có nhiều thành tựu. Sau Đổi mới 30 năm, Việt Nam đã và đang hội nhập vào các “sân chơi” lớn, khẳng định vị thế và vai trò của mình tại cả các diễn đàn khu vực và thế giới. Sự nghiệp Đổi mới không thể dừng lại mà cần tiếp tục với tinh thần mới, trong bối cảnh mới để đất nước tiếp tục phát triển bền vững.