Mường Vi là tiếng Giáy, dịch ra tiếng Việt là Băm Nhỏ (lòng nhỏ). Đây cũng là nơi lưu giữ những huyền thoại về thần tiên, cảnh giới. Với hệ thống hang liên hoàn, quần thể hang động Mường Vi nổi tiếng và đẹp nhất bởi 4 hang động là Cám Rang, Ná Rin, Cám Rúm và Cám Tẳm. Trong đó, hang Cám Rúm là một động khô hay còn gọi là “hang gió” vì thường xuyên có một luồng gió mạnh thổi ngược từ trong ra. Một số nhà khoa học cho rằng, hang có giá trị cao về khảo cổ học vì nơi đây ẩn chứa nhiều dấu tích của người xưa. Đây là động có nhiều huyền thoại li kì, có nhiều nhũ đá lạ. Vừa bước vào cửa hang ta đã bị choáng ngợp bởi cảnh sắc sơn thủy hữu tình ở đây, nhũ tạo thành viền mỏng nhỏ và đều như miệng túi đồng bào Giáy, lại có những nhũ xoắn quyện vào nhau vỏ xù xì như một đàn ốc, như tượng con rồng hay những ruộng bậc thang nối tiếp nhau…vào sâu hơn là buồng cô dâu diêm dúa, đài các, khơi gợi trí tò mò của du khách.
Hang Ná Rin là động nước kỳ ảo, đẹp lung linh với muôn vàn nhũ đá gắn liền với sự tích về Tiên. Ngay khi bước chân đến đây du khách sẽ choáng ngợp trước vẻ đẹp như mê cung của động. Để hành trình khám phá động được thuận lợi và cảm nhận rõ vẻ đẹp của động, bạn cần trang bị sẵn cho mình những vật dụng thiết yếu như dép có quai (vì là động nước do đó sẽ phải vừa lội nước, vừa bám đá), đèn pin. Ngoài ra là đồ ăn, nước uống và máy ảnh, máy quay phim nếu như bạn không muốn bỏ phí những bức hoạ thạch tuyệt tác của thiên nhiên đã ban tặng cho hang.
Chiều cao của các hang này trung bình khoảng 5-10 m, chiều rộng trung bình là 10-15 m, chiều dài của các hang này thì chưa ai biết vì dù có đi vài ngày cũng chưa đến đích. Điều kỳ thú là có lượng nhũ thạch nhiều và đẹp, có nhiều hình thù kì vĩ chạy dài theo dòng suối. Nhũ thạch trong động có màu ánh bạc, trong suốt, đan xen vào nhau tạo thành những bức màn gió đẹp. Trên vách có những nhóm nhũ đá tựa như đèn chùm to nhỏ khác nhau, tạo thành một khung cảnh nguy nga lộng lẫy. Càng đi sâu vào trong, động càng có nhiều điều kì lạ, những gườm đá dài được nối với nền hang bằng những cột đá to, gõ vào chúng phát ra âm thanh nghe giống tiếng trống rộn ràng. Giữa hang có một dòng suối mát, trong veo với những cồn cát mịn hay những dải đá sỏi trải dài trong vắt. Suối còn có giếng tiên, có dòng nước nóng chảy ra từ chân núi nên được gọi là nước tiên. Cũng do hang nằm dưới chân núi cô Tiên nên nhân dân gọi là động Thuỷ Tiên. Gần cuối hang có đám nhũ thạch gấp nếp buông xuống tự nhiên như dải áo cà xa khổng lồ.
Bên cạnh động Thuỷ Tiên còn có các động Cám Rang bên trong có mâm ngũ quả, cổng trời bằng nhũ đá kỳ ảo. Cùng với đó là Động Cám Tẳm nghĩa là “hang thấp” . Nhũ đá ở đây ít hơn các hang khác nhưng chứa đựng vẻ linh thiêng huyền bí, gắn liền với sự tích về về các nàng tiên xuống giúp bà con dân bản trong những ngày mùa. Động Cám Tẳm là kho nông cụ, đồ dùng của các nàng Tiên đã hoá đá...
Quần thể hang động Mường Vi là một trong số ít danh thắng của Lào Cai khiến du khách đã đến một lần thì không thể không khám phá thêm nhiều lần nữa.
luckyyhappyy07687 
PTG 
tnk11022006452 
minhquanhhqt160 
